A IGM cree que tras 40 anos de ditadura, e outros 40 nos que nas institucións predominou a desmemoria, asistimos a un novo castigo “oficial” ás vítimas: a perpetuación do discurso franquista baixo a apariencia de homenaxe “neutral”
Pontevedra, 29 de xuño de 2017.- A Iniciativa Galega pola Memoria (IGM), que agrupa colectivos de toda Galiza, quere amosar o seu total rexeitamento a actos que supoñan a equiparación das vítimas do franquismo e os seus verdugos, como o que vén de aprobar en sesión plenaria a corporación municipal de Cerdedo-Cotobade para Ponte do Barco-Pedre.
Ponte do Barco-Pedre é un lugar de represión franquista e un símbolo da memoria democrática galega. No ano 2006 colocouse alí un monolito que lembra o asasinato, o 13 de agosto de 1936, dos sindicalistas da CNT de Cerdedo Francisco Arca e Secundino Bugallo. Promovido pola asociación ecoloxista e cultural Verbo Xido e sufragado por suscrición popular, o monolito foi obxecto de numerosas agresións fascistas e restaurado e reposto en diversas ocasións pola entidade.
Ao seu carón celébrase desde hai anos, e por iniciativa popular, unha convocatoria na memoria das persoas que sufriron a represión franquista, mais no último pleno da corporación que preside Jorge Cubela aprobouse por unanimidade apropiarse do acto en cuestión, para, a partir deste ano, convertelo nunha “homenaxe formal a todas as vítimas”, deturpando o seu sentido e finalidade, e obviando incluso as recomendacións que ten feito o relator especial da ONU para este tipo de actuacións.
O acordo xurdiu dunha moción socialista enmendada polo Partido Popular de tal xeito que vén a perpetuar o discurso franquista de dous bandos equidistantes enfrontados, sen facer distinción entre as persoas que foron asasinadas por defender a legalidade republicana e as que apoiaron un golpe de Estado que na Galiza non derivou en Guerra Civil senón nun brutal xenocidio que custou a vida a máis de cinco mil persoas e condenou a moitos milleiros ao agocho, o cárcere, o exilio, o ostracismo, a depuración laboral e unha morea de torturas. Crear un novo marco de homenaxes carentes de contexto ou que o terxiversan supón un total descoñecemento da memoria democrática ou o que é peor, unha total incoherencia política.
Parece esquecer o acordo que a realidade é que todas as persoas asasinadas no territorio galego defendían as liberdades e que todas as que morreron no campo de batalla tamén son vítimas dun golpe de Estado: o dado en xullo de 1936 por parte da xerarquía militar, co apoio do capital e a igrexa cómplice, para pór freo aos avances sociais que na loita contra a desigualde ía dando a II República. Que unha corporación local pretenda equiparar a quen provocou unha ditadura de corenta anos con quen defendeu os principios democráticos que dita corporación debería representar, parécenos unha nova burla ás vítimas do fascismo español e ás súas familias, máis aínda cando tal decisión, que muda por completo o contido do acto e do monumento, tómase sen ter en conta ás familias das vítimas.
Tras corenta anos de ditadura, e outros corenta no que nas institucións oficiais predominou a desmemoria, asistimos a unha nova ofensa ás vítimas, que a día de hoxe aínda non foron recoñecidas xurídica e socialmente como tais: a perpetuación do discurso franquista baixo a apariencia de homenaxe “neutral”. Pero a neutralidade é contraria á memoria, equipara a vítimas e verdugos e, neste caso, pretende substituír unha verdadeira homenaxe aos defensores da legalidade republicana cun acto no que se lles xunta cos seus represores ou con outros partidarios dos golpistas falecidos na contenda, que, por certo, xa foron homenaxeados e reparados dabondo polo réxime de Franco. Só é memoria o relato da verdade, e calquera formación política que ampare acordos como o de Cerdedo Cotobade non fai máis que converterse en cómplice da perpetuación da aldraxe.
Teñen tan claro que non apostarán pola memoria que especifican no acordo que non darán nin un céntimo de euro para sufragar a suposta homenaxe. E o que é peor, néganse a retirar os honores ao ex alcalde franquista, Manuel Gutiérrez, a pesar de que dous xulgados xa dictaminaron que non hai ofensa ningunha en incluílo entre os responsábeis da barbarie. En definitiva, lonxe de honrar a memoria, o acordo da corporación de Cerdedo ampara a impunidade dos autores das represalias e perpetúa o abandono das familias esquecidas.
A Iniciativa Galega pola Memoria lamenta que desde organismos oficiais se fomenten actuacións deste tipo no canto de apoiar as homenaxes que veñen facendo as familias e as asociacións de memoria desde hai anos, e por iso prega ás agrupacións políticas que o consentiron, un cambio de rumbo.